24 lutego 2022 roku stanęło w jednym rzędzie z 1 września 1939 roku, jeśli nie pod względem skali wydarzeń, to pod względem stopnia zdrady.Trzy lata ukraińska armia bohatersko walczy z przeciwnikiem, który dysponuje wielokrotnie większym potencjałem ekonomicznym i przewagą zasobów ludzkich.Rosyjski dyktator jest gotów kontynuować wojnę, gotów na dalsze zabijanie tysięcy cywilnych obywateli Ukrainy, na śmierć dzieci, starszych i kobiet, na niszczenie infrastruktury cywilnej, unicestwienie ukraińskiej kultury i historii. Dyktator jest gotów kontynuować wojnę, nie licząc się z własnymi ofiarami i stratami – nie musi uzgadniać swoich decyzji z posłusznym parlamentem, a wolna prasa nie będzie przeszkadzać, ponieważ w Rosji dawno została zniszczona.Porozumienie pokojowe jest Putinowi potrzebne tylko po to, by utrwalić wyniki agresji na Ukrainę. Chce przedstawić umowę jako swoje zwycięstwo, jako „osiągnięcie celów specjalnej operacji wojskowej”. Ma nadzieję wyglądać na zwycięzcę w oczach własnego społeczeństwa oraz sporej liczby ofiar kremlowskiej propagandy poza granicami Rosji. Ma nadzieję na pojawienie się nowych Chamberlainów i Daladierów, którzy będą gotowi dla iluzorycznego pokoju uznać legalność aneksji. Pamiętamy, że taki układ nie przyniósł pokoju, ale wciągnął ludzkość w wojnę światową.Potrzeba jak najszybszego zakończenia straszliwego krwawego konfliktu wywołanego przez Putina, jest oczywista.Niestety, liczyć na naprawdę sprawiedliwy pokój dzisiaj jest trudno. Może się okazać, że na sprawiedliwość trzeba będzie czekać długo – krajom bałtyckim przyszło walczyć o wolność przez pół wieku.Tym razem przynajmniej konieczne są realne gwarancje powstrzymania rosyjskiego reżimu przed nową agresją.Podstawą umowy nie może być analogia do monachijskiego porozumienia. Pokój nie powinien uznać legalności dokonanych podbojów, pokój powinien dać Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa. Tylko porozumienie zawierające gwarancje bezpieczeństwa może zapobiec wznowieniu działań wojennych w najbliższej przyszłości.Ocena wydarzeń ostatnich jedenastu lat jest jasna.Wśród przestępstw, podlegających jurysdykcji Trybunału Norymberskiego i pociągających za sobą odpowiedzialność indywidualną, najpierw wymieniono „zbrodnie przeciwko pokojowi, a mianowicie: planowanie, przygotowanie, wywołanie i prowadzenie wojny agresywnej albo wojny wbrew umowom międzynarodowym, porozumieniom, zapewnieniom, lub uczestnictwo w ogólnym planie czy spisku, mających na celu realizację któregokolwiek z wyżej wymienionych działań”.Zgromadzenie Ogólne ONZ w swoich rezolucjach nr ES-11/1 z 02.03.2022, ES-11/2 z 24.03.2022, ES-11/6 z 23.02.2023, A/77/L.65 z 25.04.2023 bezwarunkowo potępiło działania Rosji. Agresję nazwano agresją, okupację – okupacją. Te oceny zostały dokonane zgodnie z prawem międzynarodowym i gorzkim doświadczeniemII Wojny Światowej i już się nie zmienią. I nowy porządek świata powinien być zbudowany na ich podstawie.24 lutego 2025 r., Międzynarodowa Asocjacja Memoriał