MEMORIAŁ POTRZEBUJE TWOJEJ POMOCY
ROSYJSKIE PROTESTY ANTYWOJENNE: GDZIE, JAK I KIEDY
19.03.2023 - 25.03.2023
Zdewastowane moskiewskie biuro Stowarzyszenia Memoriał, rewizje w domach pracowników tej wyróżnionej Noblem organizacji działającej na rzecz obrony praw człowieka, 13 lat kolonii o zaostrzonym rygorze za podpalenie lokalu komisji wojskowej, tortury, bicie w celu wymuszenia przyznania się do winy, 10 lat pozbawienia wolności za story na Instagramie, uczeń donoszący na nauczyciela… – to tylko niektóre kadry z Rosji z ostatniego tygodnia.

Protesty uliczne

W Sankt-Petersburgu miały miejsce antywojenne protesty przed pomnikiem Czernyszewskiego oraz na placu Moskiewskim. Aktywiści wyszli z plakatami “Pokój, a nie wojna”.

Policja zerwała prezentację komiksów Saszy Skoczylenko 19 marca w pomieszczeniu Otwartej Przestrzeni (Otwarta Przestrzeń to projekt obrońców praw człowieka w Moskwie – przyp. tłum.). Półtorej godziny po rozpoczęciu prezentacji do pomieszczenia weszło 8 policjantów, którzy zatrzymali obecnych i kazali położyć się im twarzą do podłogi. Służby próbowały zmusić zatrzymanych do śpiewania pieśni patriotycznych. Wolontariusze poinformowali, że zatrzymani byli bici w radiowozie.

Artystka Sasza Skoczylenko znajduje się w areszcie śledczym od wiosny 2022 roku na podstawie oskarżenia o “fejkach”. Sąd po raz kolejny przedłużył jej areszt do 10 lipca. Pobyt w izolatce poważnie odbija się na zdrowiu Saszy.

W Kazaniu aktywista wyszedł na jednoosobowy protest na główną ulicę Baumana z plakatem “Dość bujania łódki, nasz szczur się źle czuje” (“bujać łódkę” to frazeologizm oznaczający “dzialać w celu destabilizacji i zaostrzania konfliktu”, wykorzystywany przez propagandystów pod adresem sił demokratycznych, tu użyto go w sensie sarkastycznym – przyp. tłum.). Protestującego odwieziono na posterunek policyjny i przesłuchano, następnie go wypuszczono bez sporządzenia aktu oskarżenia.

Co piąta akcja w Rosji to akcja antywojenna. Akcji poparcia wojny i władzy jest 4,5 raza mniej niż tych przeciwko. Prawie połowa akcji to protesty jednoosobowe; zaledwie na jedną z pięciu akcji zbiera się więcej niż 10 osób. Większość antywojennych akcji to oddolna inicjatywa miejscowych obywateli, z kolei akcje popierające władze organizują zazwyczaj politycy oraz NOD ( Ruch Narodowo-Wyzwoleńczy - rosyjska skrajnie prawicowa organizacja – przyp. tłum.). Tak wynika z badań “Ważnych historii” na podstawie danych, które wyciekły z Głównego Centrum Częstotliwości Radiowych, podporządkowanego Roskamndzorowi (Federalnej Służbie ds. Nadzoru w Sferze Łączności, Technologii Informacyjnych i Komunikacji Masowej). Najczęściej do protestów dochodzi w Kraju Chabarowskim, na drugim miejscu znajduje się Sankt-Petersburg, na trzecim zaś Moskwa i Baszkiria. Statystyki nie obejmują jednak wszystkich akcji protestacyjnych w Rosji, wiele z nich nie zostało odnotowanych przez Roskomandzor, informuje Feministyczny Ruch Oporu Antywojennego. .


Podpalenia komisji wojskowych

W mieście Swobodnyj w obwodzie amurskim już po raz drugi zapłonęła komisja wojskowa. Lokalne media nie podają przyczyn pożaru, przy tym w regionie działa sekretny zakaz FSB dotyczący nagłaśniania antywojennych podpaleń. Próba podpalenia komisji wojskowej w Swobodnym miała miejsce także we wrześniu 2022 roku.

W obwodzie leningradzkim zatrzymano podejrzanego o podpalenie komisji wojskowej – dwudziestoletniego studenta Władisława Szytikowa. Śledczy uważa, że rzucił on “koktajl Mołotowa” w okno budynku komisji nocą 26 lutego. Szytikowowi wytoczono sprawę z artykułu 167 Kodeksu Karnego, grozi mu do pięciu lat kolonii karnej.

Pierwszego oskarżonego o podpalenie komisji wojskowej w Rosji Kiriłła Butylina skazano 15 marca na 13 lat kolonii o zaostrzonym rygorze.


Olega Ważdajewa, oskarżonego o podpalenie komisji wojskowej, funkcjonariusze torturowali prądem, dusili, bili i próbowali torturami uzyskać przyznanie do opłacenie go przez Ukrainę. W rezultacie, jak twierdzi adwokat, Oleg Wadżajew przyznał się do winy. Początkowo Ważdajw był oskarżony o umyślne zniszczenie mienia, następnie postawiono mu zarzut dokonania zamachu terrorystycznego.


Graffiti, ulotki, miasto mówi

W Ufie nieznani sprawcy napisali “NIE DLA WOJNY” na ścianie domu na ulicy Pięćdziesięciolecia ZSRR.

W Wołgogradzie w okolicach ulicy Angarskiej pojawiło się graffiti , przypominajacym obraz Muncha “Krzyk” – komisarz wojskowy z powołaniem w ręku i przerażenie poborowego.

Naprzeciwko budynku centralnej komisji wojskowej w Komsomolsku nad Amurem pojawiło się retoryczne pytanie: “Po co?”.
W Nojabrsku (Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny) na przystanku autobusowym wisiał baner “NIE DLA WOJNY”. W lokalnej grupie w sieci społecznościowej WKontaktie mieszkańcy miasta dzielą się zdjęciami również innych antywojennych wlepek i banerów.

“Nie dla wojny” – napis na budynku w mieście Wołżski w obwodzie wołgogradzkim. Znajduje się w nim międzyrejonowa inspekcja podatkowa, poczta oraz centrum usług państwowych.

Antywojenne banknoty i monety pozostają sposobem antywojennego sprzeciwu: jak przypomina Feministyczny Ruch Oporu Antywojennego, zgodnie z prawem, banknoty muszą zostać przyjęte nawet z napisami. Oto jakie treści można znaleźć na banknotach i monetach:
“#200 Wojna Putina – to śmierć i nędza”, “Wszystkie pieniądze poszły na wojnę”, “Ceny rosną z powodu wojny”, “To antywojenny banknot. Teraz będziecie musieli sobie przypomnieć, że Rosja prowadzi agresywną, bratobójczą wojnę a Putin grabi naszą przyszłość”.
“Widzialny protest” skończył rok. Rok temu młodzieżowy ruch “Wiosna” uruchomił projekt ulicznej antywojennej agitacji i stworzył kanał w Telegramie, na który każdy może przysłać zdjęcia. Przez rok protestu obywatele przysłali 30 tysięcy fotografii z akcji protestacyjnych z ponad 220 miejscowości. “Wiosna” stworzyła przewodnik wizualnej agitacji z radami dotyczącymi bezpieczeństwa uczestników.

Represje

21 marca w Moskwie miały miejsca rewizje u pracowników “Memoriału”, zostało zniszczone biuro organizacji, mieszczące się przy ulicy Karietnyj Riad. Rewizje zostały przeprowadzone na podstawie artykułu o rehabilitacji nazizmu art. 354.1. Kodeksu Karnego. Po rewizji pracowników Memoriału odwieziono na przesłuchania do Komitetu Śledczego. Wielu zarekwirowano sprzęty, dokumenty, przedmioty z symboliką Memoriału. Pod koniec dnia było wiadomo, że pracownikowi organizacji Olegowi Orłowowi wytoczono sprawę karnę o powtórną dyskredytację rosyjskiej armii (cz. 1 art. 280.3 KK).

Basmanny Sąd Rejonowy w Moskwie zaocznie aresztował blogera i polityka Maksima Kaca za “fejki” o armii rosyjskiej (art. 207.3 KK).

Archangielski sąd zaocznie aresztował Olesię Kriwcową, która wyjechała na Litwę. Grozi jej 10,5 roku pozbawienia wolności za stories w Instagramie na temat wybuchu Mostu Krymskiego i udostępnienie linka do publikacji, w której skrytykowano uczestników archangielskiego mityngu poparcia przyłączenia Ługańskiej i Donieckiej Republiki Ludowej, Zaporoża i Chersonia do Rosji. 15 marca podano informację, że Kriwcowej udało się uciec z aresztu domowego i wyjechać z Rosji.
Student z Murmańska o antywojennych poglądach, Artiom Konstantinow, zaginął po groźbach służb specjalnych. Od niedawna wiadomo, że od ponad dwóch miesięcy Artiom nie kontaktował sie z bliskimi i przyjaciółmi.W październiku 2022 roku student opowiedział “7x7”, że razem z przyjacielem z Ukrainy podłączał się na konferencje w Zoomie i włączał na nich odezwę Władimira Zełenskiego. Służby specjalne groziły mu sprawą karną na podstawie artykułu o separatyzmie, ekstremizmie i dyskredytacji również za antywojenne filmy na kanale na YouTube.
Mieszkańca Iżewska sąd skazał na 30 tysięcy rubli (ok. dwóch płac minimalnych) za oblanie czerwoną farbą Z-bannera w centrum miasta. Mężczyzna rzucił puszkę z farbą na baner 24 lutego, w rocznicę wojny.

Mieszkańca Jarosławia służby specjalne zatrzymały na podstawie oskarżenia o nawoływaniu do terroryzmu (cz. 2 art. 205.2 KK) z powodu komentarzy w sieci społecznościowej WKontaktie. Na wideo umieszczonym na kanale Telegram widać, jak zatrzymamy przez funkcjonariuszu mężczyzna przyznaje, że pisał komentarze “nawołujące do obalenia prezydenta FR Władimira Władimirowicza Putina oraz przeciwko przeprowadzenia specjalnej operacji wojskowej”. Oprócz tego, “przyznaje się”, że nazwał żołnierzy FR “faszystami”. Losy mężczyzny po zatrzymaniu na razie są nieznane.

Kurski nauczyciel będzie sądzony za dyskredytację armii na podstawie donosu ucznia. Uczeń nagrał antywojenne wypowiedzi pedagoga na dyktafon, a nagranie przekazał do sądu ojciec ucznia. Sprawę z artykułu 20.3.3 Kodeksu Cywilnego FR Kurski Sąd Rejonowy zacznie rozpatrywać 30 marca.

W Jakucji ukarano mandatem lokalnego prezesa oddziału partii Jabłoko, Anatolija Nogowicyna za wideo, w którym nawoływał Rosjan, by nie uczestniczyli w wojnie z Ukrainą. Sąd uznał Anatolija za winnego cz. 1 art. 280.3 KK FR. Politykowi zabroniono także wyjazdów.

Komisja do spraw niepełnoletnich ukazała mandatem ałtajskiego nastolatka za złożenie kwiatów w rocznicę wojny. Siedemnastoletni Artiom Sacharow z trzema przyjaciółkami przyniósł kwiaty na plac Sowietów w Barnaule. Uznano go za winnego zgodnie z artykułem 20.2. Kodeksu Cywilnego FR i ukarano mandatem w wysokości 20 tysięcy rubli (ok. 1,3 minimalnej płacy).
Skazaną za “fejki” na temat rosyjskiej armii barnaulską dziennikarkę Marię Ponomarienko pobito w areszcie śledczym i na trzy dni wysłano do szpitala psychicznego. W lutym sąd skazał dziennikarkę na sześć lat kolonii za to, że opublikowała post o teatrze dramatycznym w Mariupolu.

Moskiewski Fizyko-Techniczny Instytut odwołał spotkanie z laureatem Nobla Dmitrijem Muratowem. Rektor uczelni stwierdził, że “nie udało się spełnić podstawowego warunku odpolitycznienia rozmowy”.

W Petersburgu policjanci przyszli w nocy do domu antywojennych aktywistów – matki i syna. Policjanci poinformowali, że znaleźli syna dzięki nagraniom kamer monitoringu, na których widać, jak rozkleja on antywojenne ulotki. 24 marca około północy matkę i syna przewieziono na posterunek policyjny w kronsztadzkiej dzielnicy Sankt-Petersburga. Około trzeciej nad ranem wypuszczono ich z posterunku z aktem oskarżenia na podstawie artykułu 20.3. Kodeksu Cywilnego.

Moskiewska polityk Elwira Wichariewa została otruta solami metali ciężkich, informuje wydanie SOTA. Jak twierdzi Wichariewa, pierwsze symptomy zatrucia pojawiły się pod koniec listopada – na początku grudnia, następnie powtórzyły się one na początku lutego. Czuła silne bóle żołądka, przyspieszone bicie serce i drętwienie kończyn. Następnie wystąpiły drgawki, omdlenia i wypadanie włosów. Elwira Wichariewa prowadzi kanał na YouTube, do którego zaprasza opozycyjnych polityków, opowiadających się przeciwko wojnie.

W Jekaterynburgu dzień po rewizji w moskiewskim Memoriale, wybuchł pożar w budynku, w którym mieści się jekaterynburski oddział Memoriału. Ogień przeszedł na budynek z płonącego obok niego samochodu marki Porshe, pisze RusNews. Część pomieszczeń w budynku należy do Fundacji Jelcyna, niedawno przeniósł się tu eksmitowany z miejskiego lokalu jekaterynburski oddział Memoriału.

Omskim raperom z zespołu GROT masowo odwołowywane i zrywane są koncerty z powodu antywojennego stanowiska raperów. Od 2014 roku zespół opowiada się przeciwko wojnie w Ukrainie. GROT znajduje się w Rosji i niedawno wypuścił kilka antywojennych kawałków.


tłum. Agnieszka Sowińska